آداب واذکار معمولات روزانه:
«سُبْحَانَكَ اللَّهُمَّ وَبِحَمْدِكَ ، أَشْهَدُ أَنْ لا إِلَهَ إِلا أَنْتَ ، أَسْتَغْفِرُكَ وَأَتُوبُ إِلَيْكَ» إلّا غُفِرَ له ما کان فی مجلسه ذلک . (الترمذی).
نبی ﷺ فرمود:
کسی که در مجلسی بنشیند که در آن سخنان مختلفی رد و بدل شود، قبل از ترک آن مجلس دعای فوق را بخواند اللّه تعالٰی آنچه که از گناهان در آن مجلس گذشته میبخشاید.
از انس بن مالک رضی الله عنه روایت است که مردی نزدِ پيامبر صلى الله عليه وسلم بود؛ شخص ديگری از آنجا گذشت. آن مرد گفت: ای رسول اللّه تعالٰی، من، اين شخص را دوست دارم. پيامبر صلى الله عليه وسلم فرمود: «أَأَعْلمتَه؟»: «آيا او را از اين محبت آگاه کرده ای؟» گفت: خير. پيامبر صلى الله عليه وسلم فرمود: «أَعْلِمْهُ»: «آگاهش کن». اين مرد، نزد آن شخص رفت و به او گفت: من تو را به خاطر الله دوست دارم. و آن شخص پاسخ داد: ذاتی که مرا به خاطر او دوست داری، تو را دوست بدارد.
(اللّه تعالٰی دندانهایت را بخنداند (تو را همیشه شادان و مسرور بگرداند) .
الْحَمْدُ لِلَّهِ (حمد و ثنا تنها خاص اللّه تعالٰی راست) ، و هر کسی که این دعا را بشنود (در جواب عطسه کننده) بگوید:
يرْحَمُكَ اللَّهُ (اللّه تعالٰی به تو رحم کند) .
عَنْ أَبِی هُرَیْرَهَ رضی الله عنه أَنَّهُ قَالَ: کَانَ النَّاسُ إِذَا رَأَوْا أَوَّلَ الثَّمَرِ جَاءُوا بِهِ إِلَى النَّبِیِّ صلی الله علیه وسلم فَإِذَا أَخَذَهُ رَسُولُ اللهِ صلی الله علیه وسلم قَالَ: «اللَّهُمَّ بَارِکْ لَنَا فِی ثَمَرِنَا، وَبَارِکْ لَنَا فِی مَدِینَتِنَا، وَبَارِکْ لَنَا فِی صَاعِنَا، وَبَارِکْ لَنَا فِی مُدِّنَا…»، قَالَ: ثُمَّ یَدْعُو أَصْغَرَ وَلِیدٍ لَهُ فَیُعْطِیهِ ذَلِکَ الثَّمَرَ .
ابوهریره رضی الله عنه میگوید: هنگامیکه مردم اولین میوههای رسیده را میدیدند، آنها را نزد رسول الله صلی الله علیه وسلم میآوردند. رسول الله صلی الله علیه وسلم پس از گرفتن میوهها میفرمود: «یا الله! به میوهها، شهر، صاع و مُدّ ما (واحدهای وزن) برکت عنایت فرما…». راوی میگوید: آنگاه رسول الله صلی الله علیه وسلم کوچکترین بچهای را که میدید، صدا میزد و این میوهها را به او میداد.
(الله اکبر، ای الله! ماه را با امنیت و ایمان و سلامت و اسلام و توفیق عملی که تو دوست داری و می پسندی، بر ما نو کن، پروردگار ما و پروردگار تو ای ماه، الله است).
از علی رضی الله عنه روايت است: برده ای - که با توافق صاحبش در پیِ تأمين پولِ آزادی اش بود - نزدش آمد و گفت: من از تأمين پول آزاديی ام ناتوانم؛ کمکم کن. علی رضی الله عنه گفت: آيا کلماتی به تو آموزش دهم که رسول الله صلى الله عليه وسلم آنها را به من آموخت؟ و اگر به اندازه ی يک کوه بدهی داشته باشی - با گفتن اين کلمات - الله متعال موجبات پرداخت بدهی ات را فراهم می سازد. بگو:
«يا الله، مرا با حلال خود از آنچه حرام کرده ای، کفايت بفرما و به فضل خويش مرا از غير خود بی نياز بگردان».